天tiān 下xià事shì有yǒu 难nán 易yì乎hū?为w éi 之zh ī,则z é难n án 者zh ě亦y ì易y ì矣y ǐ;不b ù为w éi ,则z é易y ì者zh ě亦y ì难n án 矣y ǐ。人r én 之zh ī为w éi 学xu é有y ǒu 难n án 易y ì乎h ū?学xu é之zh ī,则z é难n án 者zh ě亦y ì易y ì矣y ǐ;不b ù学xu é,则z é易y ì者zh ě亦y ì难n án 矣y ǐ。
吾w ú资z ī之zh ī昏h ūn ,不b ù逮d ài 人r én 也y ě;吾w ú材c ái 之zh ī庸y ōn ɡ,不b ù逮d ài 人r én 也y ě;旦d àn 旦d àn 而ér 学xu é之zh ī,久ji ǔ而ér 不b ù怠d ài 焉y ān ,迄q ì乎h ū成ch én ɡ,而ér 亦y ì不b ù知zh ī其q í昏h ūn 与y ǔ庸y ōn ɡ也y ě。吾w ú资z ī之zh ī聪c ōn ɡ,倍b èi 人r én 也y ě;吾w ú材c ái 之zh ī敏m ǐn ,倍b èi 人r én 也y ě;屏p ín ɡ弃q ì而ér 不b ú用y òn ɡ,其q í与y ǔ昏h ūn 与y ǔ庸y ōn ɡ无w ú以y ǐ异y ì也y ě。圣sh èn ɡ人r én 之zh ī道d ào ,卒c ù于y ú鲁l ǔ也y ě传chu án 之zh ī。然r án 则z é昏h ūn 庸y ōn ɡ聪c ōn ɡ敏m ǐn 之zh ī用y òn ɡ,岂q ǐ有y ǒu 常ch án ɡ哉z āi ?
蜀sh ǔ之zh ī鄙b ǐ有y ǒu 二èr 僧s ēn ɡ:其q í一y ī贫p ín ,其q í一y ī富f ù。贫p ín 者zh ě语y ǔ于y ú富f ù者zh ě曰yu ē:“吾w ú欲y ù之zh ī南n án 海h ǎi ,何h é如r ú?”富f ù者zh ě曰yu ē:“子z ǐ何h é恃sh ì而ér 往w ǎn ɡ?”曰yu ē:“吾w ú一y ì瓶p ín ɡ一y ì钵b ō足z ú矣y ǐ。”富f ù者zh ě曰yu ē:“吾w ú数sh ù年ni án 来l ái 欲y ù买m ǎi 舟zh ōu 而ér 下xi à,犹y óu 未w èi 能n én ɡ也y ě。子z ǐ何h é恃sh ì而ér 往w ǎn ɡ?”越yu è明m ín ɡ年ni án ,贫p ín 者zh ě自z ì南n án 海h ǎi 还h ái ,以y ǐ告ɡào 富f ù者zh ě,富f ù者zh ě有y ǒu 惭c án 色s è。